Tại sao trẻ em lại dậy thì muộn?

#vinmec #daythi #daythisom #daythimuon

Dậy thì là quá trình thay đổi cơ thể của một đứa trẻ thành một cơ thể trưởng thành và có khả năng sinh sản. Dậy thì muộn là khi không thấy các dấu hiệu dậy thì (thường bắt đầu ở độ tuổi 13 đối với trẻ gái và 14 đối với trẻ trai).

Sự dậy thì bắt đầu hình thành bởi các tín hiệu từ não đến tuyến sinh dục ( buồng trứng ở bé gái và tinh hoàn ở bé trai. ) Để đáp ứng với các tín hiệu này, vùng dưới đồi, tuyến yên và các tuyến sinh dục bắt đầu sản xuất hormone để kiểm phát triển cơ quan sinh sản và khả năng sinh sản.

Gonadotropin Releasing Hormone (GnRH) được tiết ra từ vùng dưới đồi di chuyển đến tuyến yên, sẽ giải phóng ra Hormon gonadotropin: bao gồm Hormon LH (hay còn gọi là hóc môn sinh dục) và hóc môn kích thích nang trứng (FSH) .

Những hormone sinh dục này sau đó sẽ kích thích tuyến sinh dục sản xuất ra các hormone giới tính đặc thù.

Đó là estrogen và progesterone ở nữ giới và testosterone là hormone chủ yếu ở nam giới.

Ngay từ trong thời kì thai nhi của đứa bé là nam giới, testosterone giúp cho sự tạo thành cơ quan sinh dục nam và giúp cho tinh hoàn đi từ bụng xuống bìu

Bắt đầu ở tuổi dậy thì, các tế bào Leydig nằm giữa các ống sinh tinh của tinh hoàn đáp trả lại Hormone LH bằng cách chuyển đổi nhiều cholesterol thành testosterone.

Bên cạnh đó, tế bào Sertoli của tinh hoàn đáp trả lại FSH bằng cách sản xuất thêm nhiều tinh trùng

Còn đối với nữ giới, bắt đầu tuổi dậy thì, các tế bào của buồng trứng đáp trả lại hormone LH bằng cách sản xuất ra nhiều Progesterone và Androstenedione (nội tiết tố nam).

Sau đó, FSH làm cho các tế bào hạt chuyển androstenedione thành estrogen.

Sự tăng giảm về lượng estrogen và progesterone đều đặn hàng tháng ở trong chất nền buồng trứng thúc đẩy sự phát triển của trứng và sự rụng trứng, dẫn tới chu kỳ kinh nguyệt.

Việc tăng lượng hormone giới tính thúc đẩy sự phát triển của đặc điểm giới tính lúc chúng ta mới sinh và giới tính thứ cấp là thứ chúng ta thấy trong quá trình dậy thì.

Đặc điểm giới tính được nhận biết qua cơ quan sinh dục khi một đứa trẻ vừa ra đời, cơ quan trực tiếp liên quan đến sự sinh sản giới tính.

Đặc điểm giới tính thứ cấp chính là một đặc điểm giới tính khác biệt, không trực tiếp hay không cần thiết cho sự sinh sản giới tính, ví dụ như lông mu hay vú ở nữ giới.

Tanner stages là một thang đo lường các bước mà cả nam và nữ giới đều phải trải qua. Chúng giúp chúng ta đánh giá sự phát triển giới tính lúc sinh, giới tính thứ cấp và đặc điểm sinh dục trưởng thành.

Tanner stages tập trung vào hai tiêu chí riêng biệt: – Sự xuất hiện của lông mu ở cả hai giới

– Kích thước, chiều dài của tinh hoàn và dương vật ở nam giới, và sự phát triển ngực ở nữ giới

Tanner stages có 5 giai đoạn:

– Giai đoạn 1: giai đoạn tiền dậy thì, sẽ không có sự xuất hiện lông mu ở cả hai giới.

Nam giới lúc đó có dương vật và tinh hoàn nhỏ
Nữ giới thì có một bộ ngực phẳng

– Giai đoạn 2: lông mu xuất hiện, kích thước tinh hoàn tăng lên và ở nữ giới vú bắt đầu xuất hiện

– Giai đoạn 3: lông mu trở nên thô cứng hơn, dương vật bắt đầu tăng cả về kích thước và chiều dài, ở nữ giới thì phát triển hình dạng của bầu vú

– Giai đoạn 4: lông mu bắt đầu che phủ hết vùng mu, dương vật bắt đầu to ra và bầu vú tiếp tục tăng kích thước tạo đường cong của cơ thể.

– Giai đoạn 5: lông mu đã mở rộng ra cả đùi trong trong khi dương vật và tinh hoàn đã được phát triển to ra như kích thước của người lớn, và vú ở nữ giới đã có kích thước như của người lớn.

Dậy thì muộn có nghĩa là khi bạn bè cùng lứa đã ở giai đoạn 5, cơ quan sinh dục đã phát triển tới 95% và sắp có hệ sinh dục trưởng thành, mà chúng ta chưa bắt đầu dậy thì ở giai đoạn 1.

Điều đó có nghĩa là dậy thì muộn là không được bắt đầu vào tuổi 13 ở nữ và tuổi 14 ở nam

Nồng độ Hormone giới tính ở tuyến sinh dục thấp còn gọi là suy tuyến sinh dục (Hypogonadism), là nguyên nhân chính dẫn tới dậy thì muộn. Kết quả là đặc điểm giới tính thứ cấp không phát triển.

Vô sinh vĩnh viễn có thể xảy ra nếu như quá trình dậy thì không bắt đầu hoặc thất bại trong quá trình phát triển dẫn đến chúng ta không có hệ sinh dục trưởng thành.

Xét nghiệm máu hoặc nồng độ hormone có thể xác định được loại suy giảm sinh dục.

Cách điều trị cho việc dậy thì muộn phụ thuộc vào nguyên nhân của nó
Sự trì hoãn dậy thì có thể tự khỏi một cách tự nhiên và không cần sự can thiệp nào về y tế.

Nếu các yếu tố nguy cơ bệnh tật tiềm ẩn chính là nguyên nhân thì liệu pháp hormone là cần thiết để giúp cho sự khởi phát cũng như sự tiến triển bình thường của quá trình dậy thì.

Đăng ký để theo dõi các video mới nhất về sức khỏe tại: https://www.youtube.com/@VinmecHospital
Liên hệ với Vinmec:
Fanpage: https://www.facebook.com/Vinmec/
Website: https://www.vinmec.com
TikTok: https://www.tiktok.com/@benhvienvinmec
Hệ thống Bệnh viện Vinmec trên toàn quốc:
https://vinmec.com/vi/danh-sach/ca-nuoc/co-so-benh-vien-v-phong-kham/
————————
Bản quyền thuộc về Vinmec
Copyright by Vinmec ☞ Do not Reup